Kripto Paralar Üzerinde Miras Hakkı Elde Etme İnternet ve kripto paralar üzerinde miras hakkı elde etme ya da gelir elde edilmesi gibi durumların ortaya çıkması sonucu dijital miras konusu, yani dijital paraların mirasa konu olup olamayacakları hususu gündeme gelmektedir.
Kripto paralar üzerinde miras hakkı elde dilip edilemeyeceği, hangi şartlarda dijital paralar üzerinde miras hakkı elde edilebildiği konuları son dönemlerde çokça merak edilen konular arasında yerini almıştır. Bu merak ise “dijital miras” konusunu hızla gündeme taşımaktadır. Çin’de kripto para biriminin miras hakkına konu edilmesinin ardından Türkiye’de de sanal para ile ilgili miras ve veraset hukuku, kripto paraların haciz edilmesi ya da kripto paraların tümüne yasal olarak el konulması gibi benzeri konular tartışılmaya başlanmıştır. Biz de İstanbul’da Zeytinburnu Avukat olarak faaliyet yürüten Birsen Hukuk Bürosu olarak Bilişim Hukuku alanında hizmet vermemiz sebebiyle bu makalemizde bu konuya yer vereceğiz.
Kripto paralar üzerinden miras hakkının elde edilip edilemeyeceği tartışılan bir konudur. Miras hukuku ve kripto para kavramları birlikte henüz çok yeni bir kavram olarak karşımıza çıkıyor. Kripto para birimleri bir dijital paradır. Algoritmik kodlar ve şifreleme metodu ile aracısız bir şekilde para gönderme ya da para yatırımı yapmanıza öncülük eden bir sistemdir. Günümüzde çoğu insan kripto para üzerinden hem para göndermekte hem de yatırım yapmaktadır.
Kripto paralar günümüzde teknik açıdan bir hem para birimi hem de ödeme aracı olarak kullanılmaktadır. Dijital Para sistemleri yüksek güvenliğe sahip şifreli ve gizliliğe önem veren bir sistem altyapıları üzerine kurulmuştur. Eğer kripto para ile yatırım yapan bir kişi kendi ailesini ya da tanıdığına bu yöntem ile yatırım yaptığını söylemeden vefat eder ise vefat eden kişinin kripto paralara yatırım yaptığından hiçbir mirasçısı haberdar olamaz. Mirasçılar miras bırakanlarının kripto paralara yatırım yaptığını bilmemeleri sebebiyle mirasçılar bu kripto paralar üzerinden miras hakkı elde edememektedirler. Mirasçıların kripto paralar üzerinde miras hakkı elde edebilmesi için miras bırakanlarının kripto paralara yaptığı yatırımlar hususunda mirasçılarını bilgilendirmesi gerekmektedir. Bu bilgilendirme yüksek güvenlikli kripto para sistemlerinde kullanılan güvenlik şifrelerini de içermelidir.
Bir başka deyişle, kripto paralara yatırım yapan kişi, cüzdan bilgisini mirasçılarına vermez ise ölüm durumunda hiçbir mirasçısı kripto para üzerinde bu kişinin yatırımı olup olmadığını göremez dolayısı ile de miras hakkı elde edemez. Mirasçılar kripto para biriminde ölen kişinin yatırımı olduğunu biliyor ve aynı zamanda bu kişinin güvenlik anahtarlarını biliyor ise ise bu durumda miras hakkını elde eder. Güvenlik anahtarının bilinmesi hesap cüzdanına erişim için son derece önemlidir. Miras bırakan kişinin mirasçıları kişinin kripto para yatırımlarından haberdar olsa dahi güvenlik şifresini bilmiyorsa hesaba erişimi mümkün olmamaktadır. Dolayısıyla da miras hakkını kullanması olanaksız olmaktadır.
Kripto Paraların Miras Hukuki Açısından Değerlendirilmesi
Kripto paralar finansal açıdan birçok avantaj barındırmakla birlikte birçok risk de barındırmaktadır. Bunlardan biri de kripto para birimlerinin miras hukuku bakımından taşıdığı risklerdir. Kripto paraların Ulusal veya Uluslararası olarak yeteri kadar hukuki bir değeri yoktur. Kripto paraların hukuki değeri hususunda henüz ulusal ve uluslararası hukukta yeteri kadar düzenleme bulunmamaktadır. Dolayısı ile bu durum kripto paraya yatırım yapan kişiler için hukuki açıdan çeşitli riskler barındırabilmektedir. Miras Hukuku bakımından doğabilecek muhtemel riskler de bunlardan bir tanesidir. Kripto paraların mirasçıları miras haklarını kullanma hususunda çeşitli risklerle karşı karşıya kalabilmektedirler. Ancak kripto paraların mirasçıları için miras tatbiki, görüşmeler ve öneriler bulunmaktadır. Bu kapsamda miras bırakanlara, mirasçıların kripto paralardan haberdar edilmesi ve bu yönde yazılı vasiyetname hazırlanması önerilmektedir. Usulüne uygun olarak kripto para varlıkları ile ilgili hazırlanan vasiyetname ile kripto para mirasçılarının mağdur olmasının önüne geçilebilmektedir.
Kripto Para Miras Kalır Mı?
Kripto paralar bir sanal paralardır. Bitcoin, Dogecoin, Ethereum, Tether, BNB, Solana, Terra, XRP, Polkadot, Chainlink Cardano gibi halihazırda popüler olan kripto paralar başta olmak üzere yatırım ve ödeme aracı olarak kullanılan daha pek çok kripto para birimi bulunmaktadır. Banka hesaplarımızda dijital ortamda kayıtlı bulunan para ve mevduatlarımız resmi oldukları için miras bırakılabilir. Türk Medeni Hukuku’nda maddi değeri olan her şey miras olarak kabul edilmektedir. Kripto paralar da hukuken varlık olarak kabul edildiğinden miras kalabilmektedirler. Ancak miras hakkının kullanılabilmesi için mirasçıların, mirasa konu kripto para varlıklarından haberdar olması ve hesap bilgilerine erişim için yüksek güvenlikli güvenlik anahtarını bilmeleri zorunludur. Bu bilgiler mirasçıya verilmemişse miras hakkının kullanılması söz konusu olamaz. Bunun sonucu olarak da, mirasçısı olan kişi ölen kişinin kripto para şifresini bilmiyor ise miras hakkına sahip olamaz.