Vasiyetname Nedir?/ Vasiyetname Türleri Nelerdir? Vasiyetname, mirasbırakanın son arzularına dayanarak mirasın paylaşımına ilişkin yazılı veya sözlü beyandır. Vasiyetname tek taraflı bir işlemdir. Vasiyetnamenin geçerliliği, vasiyetnameyi düzenleyenin bulundurması gereken birtakım şartlara bağlıdır.
Vasiyet Yoluyla Miras Bırakılabilir Mi?
Kişi ölmeden önce vasiyetname düzenleyerek malvarlığını mirasçılarından birine veya birkaçına ya da üçüncü bir kişi veya kuruma miras bırakabilir. Vasiyetnameyi düzenleyecek kişi 15 yaşını doldurmuş ve ayırt etme gücüne sahip olmalıdır. Bunun dışına vasiyetnamenin türüne göre kanunda belirtilen şekil şartlarına uygun olarak hazırlandığı takdirde geçerli olacaktır. Bu yazımızda Vasiyetname Nedir, Vasiyetname Türleri Nelerdir, Resmi Vasiyetname Nasıl Hazırlanır, sorularına cevap vereceğiz.
Vasiyetname Türleri Nelerdir?
Vasiyetname, 3 farklı türde düzenlenebilmektedir. Bunlar; resmi vasiyetname, el yazılı vasiyetname ve sözlü vasiyetnamedir. Her vasiyetname türü farklı kurallara göre düzenlenmelidir. Yazımızın bu kısmında Vasiyetname Türleri Nelerdir? Sorusunu cevaplandıracağız.
Resmi Vasiyetname:
Resmi vasiyetname, vasiyetnamenin yetkili resmi memur tarafından düzenlenmesi ve 2 tanığın katılımıyla hazırlanır. Resmi vasiyetnamede tarih ve imza bulunmalıdır. Mirasbırakan resmi memura arzularını bildirir ve resmi memur bu arzuları yazıya döker. Ardından bu yazı mirasbırakan tarafından okunur, tarih atılır ve imzalanır. Resmi vasiyetnamenin aslı resmi memurda saklı tutulur. Tanıklar, mirasbırakanın vasiyetnamenin içeriğinin kendi arzuları doğrultusunda olduğuna tanıklık ederler. Okuma-yazması bulunmayanlar, fiil ehliyetine sahip olmayanlar, kamu hizmetinden yasaklı bulunanlar vasiyetname düzenlenirken tanıklık edemezler. Zeytinburnu Avukat olarak vasiyetname düzenlenmesi alanında ofisimize müracaat eden vatandaşlarımıza hukuki rehberlik yapmaktayız.
El Yazılı Vasiyetname:
El yazılı vasiyetname, hazırlanma bakımından kolaylık olmakla birlikte yine de düzenlenmesi birtakım şartlara tabi tutulmuştur. El yazılı vasiyetnamenin ilk ve en büyük şartı, vasiyetnamenin tamamının mirasbırakan tarafından el yazısı ile yazılmış olmasıdır. Bunun dışında el yazısı ile imza ve tarih de bulunmalıdır. Hazırlanan el yazılı vasiyetname saklanmak üzere sulh hakimine, notere veya yetkili resmi memura bırakılabilir.
Sözlü Vasiyetname:
Sözlü Vasiyetname Nedir, resmi veya el yazılı vasiyetname düzenlenememe halinde söz konusu olur. Sözlü vasiyet ancak yakın bir ölüm tehlikesi hali bulunması, savaş olması, ulaşımın olmaması gibi hallerde düzenlenebilir. Sözlü vasiyet düzenlenirken 2 tanık mirasbırakanın son arzularına tanıklık etmelidir. Son arzular tanıklar tarafından yazıya dökülmeli, tarih eklenmelidir. Her 2 tanığın da imzası hazırlanan bu vasiyetnamede yer almalıdır. Tanık olamayacak kişiler arasında fiil ehliyeti olmayanlar, kamu hizmetinden yasaklı olanlar, mirasbırakanın eşi, altsoyu, üstsoyu ve kardeşleri yer alır. Sözlü vasiyetname hazırlanmasının ardından vasiyetnamenin başka biçimde düzenlenme imkanı var ise 1 ay içinde düzenlenmediği halde hüküm ifade etmez.
Kişi Malının Ne Kadarını Vasiyet Edebilir?
Vasiyetname Nedir sorusunun bir diğer cevabı olarak da miras bırakanın terekesinin yani ölümünün ardından geride kalacak malvarlığından pasifler ve saklı paylı mirasçıların saklı payları çıkarıldıktan sonra kalan değer üzerinde tasarrufta bulunarak düzenlediği belgedir diyebiliriz. Ölen kişi öldükten sonraki malvarlığının yani terekesinin pasifleri(borçları) ve mirasçıların saklı payları çıkartıldıktan sonra kalan tutarı üzerinde serbestçe tasarrufta bulunabilir. Bunu düzenleyeceği bir vasiyetname ile yapabilmektedir.
Noterde Vasiyetname Ücretleri
Her yıl Türkiye Noterler Birliği noterlik hizmetlerine ilişkin ücret tarifesi hazırlamaktadır. Bu tarifede belirlenen vasiyetname düzenleme ücretinin altında bir tutar alınması mümkün değildir. 2022 yılı için düzenlenen noter ücret tarifeleri içerisinde yer alan vasiyetname ve dosya düzenleme ücreti hükmü şu şekildedir:
“Noterler, yaptıkları vasiyetname ve vakıf senedi düzenlemesinden 313,53 TL düzenleme ücreti alırlar. Bu işlemlerden vazgeçme veya bunların feshi, iptali ve değiştirilmesi yukarıda belirtilen ücretin üçte biri oranında ücrete tabidir. Düzenleme ücret alınması gereken bir işlemde hesap edilecek noter ücreti ile düzenleme ücretinden hangisi fazla ise o ücret alınır.”
65 Yaş Üstü Vasiyetname
Toplumda 65 yaşın üzerinde bulunan kişilerin vasiyetname düzenleyebilmesi için doktor raporu gerektiği gibi bir algı bulunmaktadır. Ancak mevzuatta bu hususa ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır. Yani vasiyetname düzenlenmesi için yaşa ilişkin bir sınırlama mevcut değildir.
Vasiyetnamenin Açılması Davasını Kim Açar?
Vasiyetnamenin açılması mirasbırakanın son yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından açılır. Vasiyetnamenin açılması davasını kendisine vasiyet edilen kişiler, yasal mirasçılar ve varsa diğer ilgililer açabilir. Zeytinburnu Avukat olarak faaliyet yürüttüğümüz hukuk büromuzda vasiyetnamenin açılması davalarına da bakılmaktadır.
Vasiyet Hangi Durumda Bozulur? (Vasiyetnamenin İptali)
Vasiyetname, içeriğinin mirasbırakanın arzularına uygun olarak düzenlenmemesi halinde veya diğer mirasçıların kanundan doğan haklarını ihlal edecek şekilde bir düzenleme olması halinde bu iddiada bulunan yasal mirasçılar vasiyetnamenin iptalini isteyebilirler. Vasiyetnamenin iptali davası Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılır. Vasiyetname ile ilgili olarak mahkeme, mirasbırakanın arzularını öncelikli olarak göz önünde bulundurmaktadır. Vasiyetnamede açıkça tespit olunacak bir hata, ehliyete ilişkin bir noksanlık bulunması halinde vasiyetin tamamı iptal edilebilir. Ancak vasiyetnamenin tamamının iptali istisnai bir durumdur. Vasiyetnamenin tamamının iptaline kıyasla kısmen iptal edilmesi daha yaygındır.
Vasiyetname, birtakım şartların gerçekleşmiş olması halinde iptal edilebilir. Bu şartlar:
- Mirasbırakanın vasiyeti korkutma, zorlama ve aldatma gibi iradeyi sakatlayan hallerden birinin varlığı halinde düzenlemiş olması.
- Vasiyetnamenin kanun ile düzenlenmiş şekle ilişkin şartlara uyulmadan düzenlenmesi
- Mirasbırakanın vasiyetnameyi düzenlendiği tarihte tasarruf ehliyetinin bulunmaması
- Vasiyetnamenin içeriğinin kanuna veya ahlaka aykırı olması
Vasiyete Kimler İtiraz Edebilir?
Vasiyetnameye itiraz hakkı olanlar yalnızca kanunla belirlenen kişilerdir. Bunun yanında vasiyetnameye itiraz edilebilmesi için yerinde bir gerekçe bulunmalıdır. Vasiyetname onay tüzüğü ile yalnızca “ilgili kişilerin” vasiyetnameye itiraz edebileceği düzenlenmiştir. İlgili kişiler mirasbırakanın eşleri, altsoyu, mirasçıları, imtiyazlılar, alacaklılar olabilir. Bunun dışında vasiyette hakkı olduğunu iddia edenler de vasiyetnameye itiraz edebilirler. Vasiyetnameye itiraz davalarında Zeytinburnu Avukat olarak ofisimizde Miras Hukuku alanında uzman avukatlarımız ile avukatlık hizmeti sağlanmaktadır.
