Kira Bedeli Artırım Davası Kira bedeli ile ilgili çıkan her türlü sorun mahkeme ve davaya kadar gidebilir. Hem kiracıyı hem de kiraya vereni karşı karşıya getiren ve ilgilendiren kira bedeli artırım davası da önemli ayrıntılar içeren davalardan birisidir. Bu dava söz konusu olduğunda bazı ayrıntılar önem kazanır. Kira bedeli artırım davası kiranın tam olarak tespiti ve bununla ilgili konuların çözümlenmesi için açılan bir davadır. Kira bedeli piyasa koşulları ve evin koşulları göz önünde bulundurularak belirlenir. Türk Borçlar Kanunu’na bağlı olan 343. madde gereğince bu konuda çıkan anlaşmazlıklar çözümlenmeye çalışılır. Her ne kadar bu konuda hükümler ve maddeler açıksa da diğer bütün davalarda olduğu gibi pek çok husus konuyla ilişkili olduğu için bu davalar da bazen daha karmaşık hale gelebilir.
Kira Nasıl Belirlenir?
Bir mülkün sahibi olan ve onu kiraya veren kişi belli zamanlarda kirayı arttırma hakkında da sahiptir. Ancak bu arttırma işlemi ve yeni kira bazı maddeler esas alınarak yapılır. Türk Borçlar Kanunu’nun 344. maddesinde kira bedeli artırım davası bir mal sahibinin kirayı nasıl arttırabileceğine dair hükümler içerir. Kira bedeli artırım davası da bu hükümler gereğince sonuçlandırılır. Bir kira bedeli belirlenirken öncelikle kira bedelindeki değişim oranı bilinmelidir. Bu oran da son bir yıllık tüketici endeksine göre belirlenir. Değişim oranı kaçsa yeni yani arttırılmış kira bedelinin bu oranı çok aşmaması gereklidir. Kira sözleşmesi ister bir yıllık isterse de daha uzun süreli olsun kira arttırılırken ilk dikkat edilmesi gereken konu budur. 10.06.2022 tarihinde yeni bir kanuni düzenleme yapılarak kira artırım oranına 2023 yılı Temmuz ayına kadar kira bedelinin %25’i ile sınırlı olarak artırım yapılacağı kanun hükmü haline getirildi. Bu kanun hükmüne göre, 10.06.2022 tarihinden önceki tarihlerde imzalanan sözleşmelerde artış oranı o tarihteki tüfe oranına göre belirlenirken 10.06.2022 tarihi ve sonrasındaki tarihlerde imzalanmış olan sözleşmelerde artış oranı en fazla %25 olarak belirlenmiştir. Kira sözleşmesi imzalanma tarihi 10.06.2022 tarihinden sonra olan ev sahipleri Temmuz 2023 tarihine kadar geçerli olmak üzere kira bedellerine en fazla %25 oranında zam yapabilmektedirler.
Kira Bedeli Artırım Davası Hangi Şartlarda Açılabilir?
Yeni kira bedelinin çok yüksek olmasından dolayı kiracı dava açmak istiyorsa kiracının açacağı bu dava kira bedelinin tespiti davası olacaktır. Karaya verenin açacağı dava kira bedeli artırım davası olacaktır. Kiracı veya kiraya veren bu davayı açmak istiyorsa elinde kiraya veren ve kiracı tarafından imzalanmış bir kira sözleşmesinin veya taraflar arasında mevcut bir kira ilişkisinin bulunması gerekir. Elinde sözleşme olmayan ve geçerli kira ilişkisi kurulmayan bir kiracı veya kiraya veren bu hukuki haktan yararlanamaz. Kiracı ve kiraya veren arasında yazılı olmasa da sözlü olarak geçerli olan bir anlaşma olmalıdır. Ardından ikinci şart ise davanın açılması sonucunda hukuki bir yararın olması gerekliliğidir Şöyle ki eğer kiraya veren mülk sahibi kira sözleşmesi gereğince ve orada yazılanlara bağlı olarak bir artış yapmışsa kira bedeli artırım davası sonucunda hukuki bir yarar gözetilemez. Bu durumda da davanın açılması bir şeyi değiştirmeyeceği için dava açılamaz. Kira bedeli artırım davası (kira bedelinin tespiti davası) kira sözleşmesinde artış oranı belirlenmeyen kira ilişkisinde ya da artış oranının piyasa koşullarında ve emsal kira bedellerine göre hakkaniyete uygun artış sağlamayacağı durumlarda davayı açan tarafa hukuki yarar sağlayabilecek olan ve bu nedenle de bu durumda açılabilen bir dava türüdür.
Kira Bedeli Davalarına Hangi Mahkemeler Bakar?
Kira bedeli artırım davası duruşmalarına bakacak olan mahkeme, o bölgede yer alan yani mülkün bağlı olduğu yerleşim yerine bakmakla görevli olan Sulh Hukuk Mahkemeleri’dir. Dava açmak isteyenler bu konuda kafa karışıklığı yaşamamak için hukuki bir yardım alabilir. Çünkü yetkili ve görevli mahkemede açılmamış bir dava yetkisizlik veya görevsizlik nedeni ile reddedilecektir. Öte yandan kira bedeli artırım davası için belirli bir zaman aşımı söz konusu değildir. Yani bu dava istenildiği zaman açılabilir.
Davanın sonucunu etkileyecek olan en önemli nokta ise kiracı ve mülk sahibi arasındaki kira sözleşmesinin kaç yıllık olduğuna ilişkindir. Eğer sözleşme süresi beş yıldan daha az ise, yani henüz kiracı beş yıl bu mülkü kullanmamışsa kira bedeli hesaplanırken TÜFE oranı göz önünde bulundurulur. Ama eğer kiracı ve kiraya veren arasındaki özleşme beş yıldan daha uzun bir süredir devam ediyorsa bu durumda TÜFE oranının üzerinde bir artış da mümkündür.
Kira bedeli artırım davası(kira bedelinin tespiti) davasında bu alanda uzman avukatlardan hukuki destek alınması davanın kazanılması için çok önemlidir. Özellikle günümüz piyasa koşulları birçok alanda fiyat istikrarını ortadan kaldırmış olduğu gibi kira bedeli artış oranlarına ilişkin olarak da kafalarda karışıklık yaratmış ve artış oranına ilişkin hakkaniyet ve istikrarı ortadan kaldırmıştır. Bu açıdan uzman desteği almak son derece faydalı olacaktır. Bu alandaki hukuki uyuşmazlıklarınızda Birsen Hukuk Bürosu olarak faaliyet yürüten ofisimize müracaat edebilir uzman avukatlarımızdan hukuki destek alabilirsiniz.
