Bu makalemizde İstanbul Avukat ofisi olarak, İnternet ortamında yayınlanan haber ve içeriklerin nasıl kaldırılabileceğini ele alacağız.
Günümüzde İnternet yalnızca iş görmeye yarayan bir araç değil, insanların kişisel ilişkilerini sürdürdükleri çok amaçlı bir mecra haline gelmiştir. İnternette bir gün içerisinde milyarlarca mesaj, gönderi, e- posta vs. dolaşıma girmektedir. Bu durum da kişilerin özel hayat gizliliğini tehlikeye atmaktadır. Örneğin bir olayla hiçbir bağı bulunmayan bir vatandaş, milyonlara ulaşabilecek bir internet gönderisi nedeniyle olayın faili olarak görünebilmektedir. Buna benzer bir durum yaşıyorsanız daha fazla hak kaybına uğramamak için İstanbul Avukat bürolarından hukuki destek almanızı tavsiye ederiz.
- İnternet Yayınlarıyla Kişilik Hakkının İhlali
Türk Medeni Kanunu konuyla ilgili aşağıdaki şekilde hüküm koymaktadır.
Madde 24- Hukuka aykırı olarak kişilik hakkına saldırılan kimse, hâkimden, saldırıda bulunanlara karşı korunmasını isteyebilir. Kişilik hakkı zedelenen kimsenin rızası, daha üstün nitelikte özel veya kamusal yarar ya da kanunun verdiği yetkinin kullanılması sebeplerinden biriyle haklı kılınmadıkça, kişilik haklarına yapılan her saldırı hukuka aykırıdır.
İnternet üzerinden kişilik hakkına saldırılar haksız fiil yoluyla gerçekleşmektedir. Bunun ne ifade ettiğini biraz daha açalım; Haksız fiil, TBK MADDE 49’da – “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” Şeklinde tanımlanmaktadır. Haksız fiilin varlığından söz edebilmek için ortada hukuka aykırı bir fiil, fiili gerçekleştiren kişinin kusuru, söz konusu fiil nedeniyle zarara uğranmış olması ve son olarak zarar ve fiil arasında uygun illiyet bağının bulunması gerekir. Haksız fiil tespiti için bu dört unsurun da bulunması gerekmektedir.
Kamuda çokça konuşulan bir konuyla ilgili haber yayınlamak isteyen bir gazeteci, araştırmalarını gerçekleştirirken aslında o olayla hiçbir alakası olmayan kişileri, sadece güvenilirliği kesin olmayan birkaç tanık beyanına göre hedef gösterirse, burada gazetecinin haksız fiil sorumluluğu gündeme gelebilir. Zira hukuka aykırı olarak masum birey suçlu olarak gözükmekte, yayını gerçekleştiren kişinin nihai amacı masum bireyi hedef göstermek olduğundan yayın sahibi kusurlu olmakta, yayın nedeniyle masum bir insan tehditlere ve aşağılamalara maruz kalabilmekte yani bir zarar söz konusu olabilmektedir. Buna benzer olaylarda tüm unsurlar ayrı ayrı incelenip ciddi bir hukuki süreç işlemektedir.
2) İnternet Yoluyla Gerçekleştirilen Özel Hayatın Gizliliğine Aykırı Yayınlar
İnternet mecralarında haber veya kişisel gönderi yayınlayan kişiler, farkında olarak veya olmadan başka insanların menfaatlerine aykırı davranabilmektedir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 20. maddesi, herkesin özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahip olduğunu belirtmektedir.
Söz konusu madde sayesinde kişilerin özel yaşamlarının gizliliği anayasal güvence altına alınmaktadır. Bu güçlü güvence, gerekirse yayıncının ifade özgürlüğünü kısıtlayarak kişilerin özel hayat gizliliğini korumaktadır.
3) İnternet Üzerinden Konusu Suç Teşkil Eden Yayınlar Yapılması
İnternet yayınlarıyla işlenen en yaygın suç tipleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
- İntihara yönlendirme suçu (TCK m.84)
- Cinsel Taciz (TCK m.105)
- Tehdit (TCK m.106)
- Şantaj (TCK m.107)
- Hakaret (TCK m.125/2)
- Fuhşa teşvik ve aracılık (TCK m.227)
- Müstehcenlik (TCK m.226)
Konusu suç teşkil eden içerikler Sulh Ceza Mahkemesi kararıyla yayından kaldırılmaktadır.
4) İnternetten Haber ve İçerik Kaldırma Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Anayasa Mahkemesi, 5651 sayılı kanunun 9. Maddesini 10 Ocak 2024’te Resmi Gazete’de yayınlanan iptal kararı ile Anayasaya aykırı bularak resmen kaldırmıştır. Bu iptal kararı, 10 Ekim 2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Konuyla ilgili yeni bir düzenleme yapılması beklenmektedir. Buna göre kişilik hakkını ihlal eden internet paylaşımlarıyla ilgili olarak konuyla ilgili daha genel düzenleme TMK m.24 ve 25 uygulanacaktır.
Kanunun 9/A maddesi “Erişimin engellenmesini talep eden kişiler, internet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle özel hayatın gizliliğinin ihlal edildiğinden bahisle erişimin engellenmesi talebini talepte bulunduğu saatten itibaren yirmi dört saat içinde sulh ceza hâkiminin kararına sunar. Hâkim, internet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle özel hayatın gizliliğinin ihlal edilip edilmediğini değerlendirerek vereceği kararını en geç kırk sekiz saat içinde açıklar ve doğrudan Kuruma gönderir; aksi hâlde, erişimin engellenmesi tedbiri kendiliğinden kalkar.” Şeklinde hüküm koyarak özel hayatın gizliliği ihlal edildiğinde sulh ceza hakimliğinin kararıyla içeriğin kaldırılabileceğini düzenlemiştir.
5) İnternetten Haber ve İçerik Kaldırma ile İlgili Örnek Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay Kararı
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 23.02.2012 tarihli ve 2011/174 E., 2012/2755 K. sayılı kararı
Şu durumda, davalının dava konusu edilen yazısında bir haber nedeni ile gazete yorumlarını konu edindiği, daha önceden davacının kullandığı bir başlığı aynen kullanarak “X1 kışkırtmacılığıyla ekmek yiyen sicilli ajan provokatör yorumcu türünden kimileri ise” biçimindeki nitelendirmesinden ve yazının bütününden F1 Gazetesinde köşe yazarı olan davacıyı kast ettiği, matufiyet koşulunun gerçekleştiği sonucuna varılmaktadır.
Yerel mahkemece açıklanan yönler gözetilerek, davacı yararına uygun bir tutarda manevi tazminat takdir edilmesi gerekirken, yerinde olmayan yazılı gerekçeyle, istemin tümden reddedilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
Sonuç olarak, internette yayınlanan haber veya içeriklerle haklarınıza saldırıda bulunulduğunu düşünüyorsanız ve yukarıda belirtmiş olduğumuz şartları taşıdığını düşündüğünüz bir fiille karşılaştıysanız süreci, bir İstanbul Avukat ofisi yardımıyla takip etmenizi öneririz.
