Fahiş Nafaka Kararının İptali birçok vatandaşımız tarafından merak edilen ve cevabı aranan sorulardan biridir. Bu makalemizde bu soruya cevap vermeye çalışacağız. Makalemizde konunu net anlaşılması adına, İstanbul Avukat olarak bu soru ile birlikte cevaplamamız gereken başka sorular da bulunmaktadır. Bu soruları,
- Nafakanın Kaldırılması Davası Nedir?
- Nafakanın Kaldırılması Davası Şartları?
- Nafakanın Kaldırılması Davasında Deliller?
- Nafakanın Kaldırılması Davasında Yetkili Mahkeme?
Nafakanın Kaldırılması Davası Nedir?
Nafaka, boşanma davası süreci devam ederken veya evlilik birliği süreci sona erdikten sonra yoksulluğa düşüp ekonomik güvenliği bozulacak olan tarafın geçimini ve müşterek çocukların bakımı ve giderlerini sağlamak amacıyla mahkemeden talep edilebilen hatta bazı durumlarda mahkeme tarafından kendiliğinden hükmedilen, Medeni Kanunumuzda düzenlenen bir mali destektir. Nafakanın kaldırılması davası, boşanma davası sürecinde veya dava sonucundan sonra mahkeme kararıyla nafaka yükümlüsü olan eşin, (örneğin eski eşe ödenen yoksulluk nafakası veya müşterek çocuğa ödenen iştirak nafakası) nafaka yükümlüsünün veyahut nafaka alan eşin nafaka alınması ve ödenmesi için gereken şartların değişmesi sonucu mahkemeden nafakanın kaldırılması talebiyle dava açmasını ifade eder.
Nafakanın Kaldırılması Davasının Şartları
Medeni Kanunumuzun 176. Maddesi hükmünce, “sözleşme veya hüküm ile kendisine maddi tazminat veya nafaka olarak bir irat tahsis edilmiş eşin yoksulluğunun zail olması, haysiyetsiz hayat sürmesi, bir evlenme akti olmadan fiilen karı koca gibi yaşaması yeniden evlenmesi veya eşlerden birinin ölmesi halinde, aksi taraflarca kararlaştırılmadıkça bu irat kesilir. İrat şeklinde maddi tazminat veya nafakayı gerektiren sebep ortadan kalkar ya da önemli ölçüde azalır veya borçlunun mali gücü önemli ölçüde eksilirse iradın indirilmesine veya kaldırılmasına karar verilebileceği gibi değişen durumlara göre ve hakkaniyet gerektiriyorsa iradın arttırılması da istenebilir.” denmiştir. Önemli olan nafakanın kaldırılması için nafaka alacaklısı ya da yükümlüsünün gerekli şartların oluşması gerekmektedir. Nafakanın kaldırılması davasının açılması için herhangi bir süre öngörülmemiştir. Şartların doğması halinde her zaman açılabilmektedir.
Yoksulluk nafakası alan eski eşin evlenme olmaksızın fiilen evliymiş gibi yaşaması, haysiyetsiz hayat sürmesi, bir işe girip çalışması, yoksulluğun ortadan kalkması ve herhangi bir yersen maddi gelir elde etmesi gibi durumlarda nafaka yükümlüsü tarafından nafakanın kaldırılması talepli dava açılabilir. Nafaka yükümlülüğünü yerine getirmesi nafaka borçlusundan beklenilemeyecek derecede önemli değişikliklerin gerçekleşmesi halinde, yoksulluk nafakası kaldırılmalıdır. Bunun dışında herhangi bir ekonomik sebep olmasa dahi mahkemece somut olay değerlendirilerek hakkaniyet ilkesinin gerektirdiği durumlarda nafaka tamamen kaldırılabileceği gibi, nafaka miktarında da indirime gidilebilir. Mesela Pek kötü davranış nedeniyle boşanma davası sonucunda evlilik birliği süreci sona erdi ve yoksulluk nafakasına yükümlü hale geldiniz. (Pek Kötü Davranış Nedeniyle Boşanma Davası ile ilgili makalemize bu linkten ulaşabilirsiniz.) Yoksulluk nafakasını ödeyebilecek ekonomik durumunuzun olmaması veya süreç içinde ekonomik durumunuzda önemli değişiklikler olması sebebiyle nafakanın kaldırılması talebiyle dava açabilirsiniz. Yargıtay Kararları incelendiğinde “çoğun içinde azı da var kuralı gereği”, sadece nafakanın kaldırılması talepli dava açılsa bile bunun nafaka miktarının azaltılması talebini de içerdiği kabul edilmektedir. (YARGITAY HGK 2017/3-1532 E., 2017/1465 K.)
Müşterek çocuğun bakım ve giderleri için velayeti kendisine verilmeyen eş tarafından ödenen iştirak nafakasının kaldırılması için de nafakanın kaldırılması talebiyle dava açabilirsiniz. Müşterek çocuğun ergin olması veya ergin olmasına rağmen eğitimine devam etmemesi halinde iştirak nafakasının kaldırılması davası açabilirsiniz.
Anlaşmalı boşanma davası sonucunda taraflar boşanma ve boşanmanın ferilerinden olan nafaka için uzlaşırlar. Boşanma sürecinin hızlı bir biçimde sonuçlanması için taraflar en kısa yoldan anlaşmalı olarak boşanmayı tercih edebilmektedir. Yargıtay kararları incelendiğinde, sırf boşanmayı sağlayabilmek için, bilerek ve isteyerek mali gücünün üzerinde bir yükümlülüğü üstlenen ya da karşı tarafın mali durumunun iyi olduğunu ve geçinmek için nafakaya ihtiyacı olmadığını bilen kişinin, sonradan bu yükümlülüğün kaldırılması veya azaltılması yönünde talepte bulunması da iyi niyet ve sözleşmeye bağlılık ilkeleri ile bağdaşmaz. Mahkemece davacı ile davalı tarafın, boşanmaya karar verildiği tarih itibariyle ekonomik ve sosyal durumunun belirlenip, şimdiki durumları ile kıyaslanarak; boşanma kararından sonra tarafların mal varlığında ve gelirinde bir değişiklik olup olmadığı detaylı şekilde araştırılarak, değişiklik var ise, bunun kararlaştırılan nafaka miktarına ne ölçüde etkisi bulunduğu tartışılarak, başlangıçtaki denge gözetilerek, bununla birlikte “çoğun içinde azı da var kuralı gereği”, nafakanın tamamen kaldırılması yerine, hakkaniyet ölçüsünde indirilebileceği de gözetilerek, yapılacak yargılama neticesinde hasıl olacak sonuca göre bir karar verilir.(YARGITAY 2. HGK 2019/2282 E. , 2019/8150 K.)
Nafakanın Kaldırılması Davasında Deliller
Nafakanın kaldırılması davasında somut olaya uygun her türlü delil kullanılabilir. Mesela iştirak nafakasının kaldırılması için müşterek çocuğun ergin olduğunu, eğitim hayatına devam etmediği kanıtlayan her türlü hukuka aykırı olmayacak delil kullanılabilir. Aynı şekilde yoksulluk nafakasının kaldırılması için eski eşin evlenme olmaksızın başkasıyla evli olduğunu kanıtlayan, yoksulluk durumunun kalktığını kanıtlayan her türlü delil, tanık beyanları, video ve fotoğraf hukuka aykırı olmamak koşuluyla kullanılabilir. Hâkim tarafından bu deliller somut olaya göre hakkaniyet ilkesine uygun olarak değerlendirilerek karar verilecektir.
Bu davada hangi delillerin kullanılması ve nafakanın kaldırılması hukuki bilgi birikimi ve tecrübe gerektirdiğinden İstanbul Avukat bürolarından hukuki bilgi ve danışmanlık alabilir, nafakanın kaldırılması talepli davanızı profesyonel ve tecrübeli avukatlar aracılığıyla açabilirsiniz.
İstanbul Avukat uzmanlık alanları ve sağladığı hizmetlerin detaylarına ulaşmak istemeniz halinde bu konu ile ilgili makalemize bu linkten ulaşabilirsiniz.
Nafakanın Kaldırılması Davasında Yetkili Mahkeme
Nafakanın kaldırılması davasında yetkili mahkeme nafaka alacaklısının yaşadığı aile mahkemesidir. Nafaka alacaklısının yaşadığı yerde aile mahkemesinin bulunmadığı hallerde asliye hukuk mahkemeleri aile mahkemesi sıfatıyla nafakanın kaldırılması davasını görecektir. Örneğin nafaka alacaklısı Bakırköy’de oturuyor ise nafakanın kaldırılması davasının Bakırköy Aile Mahkemesi’nde açılması gerekmektedir.
