Kamulaştırma Bedeli, Kamulaştırılacak taşınmazın bedeli, bilirkişiler tarafından belirlenir. Bilirkişi raporları, taşınmazın niteliği, konumu, piyasa değeri ve benzeri unsurlar dikkate alınarak hazırlanır. Bilirkişi raporlarına itiraz edilebilir ve bu itirazlar mahkemeye taşınabilir. Bilirkişi raporlarının objektif ve adil olması, kamulaştırma sürecinin sağlıklı işlemesi açısından büyük önem taşır. Bu noktada bilirkişi raporlarının objektif olup olmadığının ortaya koyulması ve kamulaştırma sürecinin sağlıklı işlemesi açısından İstanbul Avukat ofislerinden hukuki destek veya hukuki danışmanlık almak kişilerin yararına olacaktır.
Mahkemece belirlenen günde yapılacak duruşmada hâkim, taşınmaz malın bedeli konusunda tarafları anlaşmaya davet eder. Tarafların bedelde anlaşması halinde hâkim, taraflarca anlaşılan bu bedeli kamulaştırma bedeli olarak kabul eder ve Kanunun 10. maddesinin sekizinci fıkrasının ikinci ve devamı cümleleri uyarınca işlem yapar.
Mahkemece yapılan duruşmada tarafların bedelde anlaşamamaları halinde hakim, en geç on gün içinde keşif ve otuz gün sonrası için de duruşma günü tayin ederek, Kanunun 15 inci maddesinde sayılan bilirkişiler marifetiyle ve tüm ilgililerin huzurunda taşınmaz malın değerini tespit için mahallinde keşif yapar. Yapılacak keşifte, taşınmaz malın bulunduğu yerin bağlı olduğu köy veya mahalle muhtarının da hazır bulunması amacıyla, muhtara da davetiye çıkartılır ve keşifte hazır bulunması temin edilerek, muhtarın beyanı da alınır.
Kamulaştırma sürecinde, taşınmazın maliki ile idare arasında anlaşma sağlanması hedeflenir. Anlaşma sağlanırsa, belirlenen bedel taşınmaz malikine ödenir ve taşınmaz idare adına tescil edilir. Anlaşma sağlanamaması durumunda ise, süreç yargıya taşınır. Anlaşma sürecinde tarafların uzlaşma çabaları önemlidir, çünkü bu süreç mahkeme sürecine göre daha hızlı ve masrafsızdır. Kamulaştırma bedelinde idare ile malik arasında anlaşma sağlanmaması halinde kamulaştırma bedelinin tespit ve tescili davası yani kamulaştırma davası süreci işletilir.
Kamulaştırma Davası Süreci
Anlaşma sağlanamayan durumlarda, idare tarafından taşınmaz malikine karşı kamulaştırma davası açılır. Bu dava, taşınmazın bedelinin belirlenmesi ve taşınmazın idare adına tescil edilmesi amacıyla açılır. Mahkeme, bilirkişi raporlarını ve tarafların beyanlarını dikkate alarak karar verir. Mahkeme, taşınmazın gerçek piyasa değerine uygun bir bedel belirler ve bu bedelin malikine ödenmesini sağlar.
Kamulaştırma Davasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
1. Bilirkişi Raporlarına İtiraz
Bilirkişi raporlarına itiraz etmek, taşınmaz maliklerinin en önemli haklarından biridir. Bilirkişi raporlarının objektif ve piyasa şartlarına uygun olması gerekir. Taşınmaz maliklerinin, bilirkişi raporlarını dikkatlice incelemesi ve gerektiğinde itiraz etmesi önemlidir. Bilirkişi raporlarına yapılan itirazlar, mahkeme tarafından değerlendirilir ve gerekirse yeni bir bilirkişi incelemesi yapılır.
2. Kamulaştırma Bedelinin Belirlenmesi
Kamulaştırma bedeli, taşınmazın gerçek piyasa değerine uygun olmalıdır. Mahkeme, bilirkişi raporlarını ve tarafların beyanlarını dikkate alarak bu bedeli belirler. Taşınmaz maliklerinin, taşınmazın değerinin düşük belirlenmesi durumunda bu durumu mahkemeye taşıması mümkündür. Mahkeme, taşınmazın gerçek değerini belirlemek için ek deliller ve uzman görüşleri talep edebilir.
Bu aşamada idare, topladığı bilgi ve belgeler ile yaptırmış olduğu bedel tespiti ve bu husustaki diğer bilgi ve belgeleri bir dilekçeye ekleyerek taşınmaz malın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesine müracaat eder ve taşınmaz malın kamulaştırma bedelinin tespitiyle, bu bedelin peşin veya Kanunun 3. maddesinin ikinci fıkrasına göre yapılmış ise taksitle ödenmesi karşılığında, idare adına tesciline karar verilmesini ister. Görevli yargının adli yargı olduğu ve davanın taşınmaz malın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemelerinde basit yargılama usulü ile görüleceği belirtilmelidir.
3. Mahkeme Süreci
Kamulaştırma davaları, idari yargıda görülür. Dava sürecinde, taşınmaz maliklerinin haklarını koruyabilmesi için hukuki danışmanlık alması önemlidir. Mahkeme, tarafların beyanlarını ve bilirkişi raporlarını dikkate alarak karar verir. Mahkeme kararı kesinleştiğinde, belirlenen bedel taşınmaz malikine ödenir ve taşınmaz idare adına tescil edilir. Mahkeme süreci, taşınmaz maliklerinin haklarını koruyabilmesi için dikkatle takip edilmelidir.
4. İtiraz ve Temyiz
Mahkeme kararlarına karşı itiraz ve temyiz yoluna başvurulabilir. İtiraz ve temyiz süreçlerinde, taşınmaz maliklerinin haklarını koruyabilmesi için hukuki danışmanlık alması önemlidir. Yargıtay, temyiz incelemesi sonucunda yerel mahkemenin kararını onayabilir veya bozabilir. Temyiz süreci, mahkeme kararlarının adil ve hukuka uygun olmasını sağlar.
Kamulaştırma sürecinde taşınmaz maliklerinin haklarını koruyabilmesi için dikkatli ve bilinçli hareket etmeleri gerekmektedir. İstanbul Avukat ofisinden hukuki danışmanlık almak, hakların korunması açısından büyük önem taşır. Kamulaştırma sürecinin adil ve şeffaf bir şekilde yürütülmesi, mülkiyet hakkının korunması açısından esastır.
Kamulaştırma Bedelinin Ödenmesi ve Tescil İşlemleri
Kamulaştırma sürecinin sonunda, mahkeme tarafından belirlenen kamulaştırma bedeli taşınmaz malikine ödenir. Ödemenin ardından, taşınmaz idare adına tapu siciline tescil edilir. Tescil işlemi, taşınmazın mülkiyetinin resmen idareye geçmesini sağlar. Kamulaştırma bedelinin peşin ödenmesi esastır, ancak bazı durumlarda taksitlendirme yapılabilir.
Tarafların anlaşması halinde bedel olarak anlaşılan miktar peşin ve nakit olarak, hak sahibi adına bankaya yatırılır. Tarafların anlaşamaması halinde hakim tarafından kamulaştırma bedeli olarak tespit edilen bedelin mahkemece belirlenecek banka hesabına yatırılması ve yatırıldığına dair makbuzun ibraz edilmesi için idareye on beş gün süre verilir. Kanunun 3. maddesinin ikinci fıkrasına göre yapılmış ise ilk taksitin yine peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, hak sahibi tespit edilememiş ise ileride ortaya çıkacak hak sahibine verilmek üzere Kanunun 10 uncu maddesine göre mahkemece yapılacak davetiye ve ilanda belirtilen bankaya yatırılması ve yatırıldığına dair makbuzun ibraz edilmesi için idareye on beş gün süre verilir. Gereken hallerde bu süre bir defaya mahsus olmak üzere mahkemece uzatılabilir.
İdarece, kamulaştırma bedelinin hak sahibi adına yatırıldığına, hâkim tarafından kamulaştırma bedeli olarak tespit edilen bedelin veya hak sahibinin tespit edilemediği durumlarda ise ileride ortaya çıkacak hak sahibine verilmek üzere bloke edildiğine dair makbuzun ibrazı halinde mahkemece, taşınmaz malın idare adına tesciline ve kamulaştırma bedelinin hak sahibine ödenmesine karar verilir ve bu karar, tapu dairesine ve paranın yatırıldığı bankaya bildirilir.
Tescil hükmü kesin olup, tarafların bedele ilişkin istinaf veya temyiz hakları saklıdır. İstinaf veya temyiz incelemesi sonucunda kesinleşen bedeli, hak sahibine peşin ve nakit olarak ödenen tutardan daha az olması durumunda aradaki fark ilgilisinden talep edilir. İdare tarafından hak sahibi adına yapılan ödeme tarihi ile geri ödemeye ilişkin yazının ilgilisine tebliğ edildiği tarih arasındaki süre için faiz alınmaz.
İstanbul Avukat olarak İstanbulda faaliyet yürüttüğümüz ofisimizde Kamulaştırma Bedeli Tespit ve Tescil Davaları alanında uzman avukat kadromuz ile kamulaştırma süreçleri takip edilmekte ve Kamulaştırma alanında hukuki danışmanlık hizmeti sağlanmaktadır.
