Boşanma, evliliğin yasal olarak sona ermesidir. Boşanma günümüzde daha yaygın olmakla beraber, eski çağlardan bu yana tüm toplumlarda karşımıza çıkmaktadır.
Boşanma karşılıklı sevgi, güven ve mutluluk beklentilerine dayalı bir evlilik ilişkisini sonlandırdığı için acı verici bir durumdur. Ebeveynlerinin mutsuzluğundan etkilenen çocuklar, boşanma sırasında ebeveynleri arasında seçim yapmak zorunda kalırlar. Aile içindeki güven ortamını kaybettiklerini hissederler. Bu nedenle boşanma özellikle çocuklar için zordur. Çocuklarda çoğu zaman davranışsal engellere yol açar.
Ne yazık ki çocuklar, eşler arasındaki ilişkinin, uyumun bozulduğu, karşılıklı tartışmaların, suçlamaların ve saygısız davranış sergiledikleri bir ortamda da mutlu ve güven içinde olamazlar. Bu tür etkilerin de çocukta davranış bozukluklarına sebebiyet verdiği göz önüne alınması gereken bir gerçektir. Gerçeklerin çocuğa ya da çocuklara onların anlayacağı bir şekilde aktarılması, onların durumu kabullenmelerini oldukça kolaylaştırabilir. Tarihi evlilik kadar eskiye dayanan boşanma, toplumların tarihsel gelişimine göre değişkenlik gösterir.
Genel Boşanma Sebepleri Nelerdir?
TMK madde 165, Eşlerden biri akıl hastası olup da bu yüzden ortak hayat diğer eş için çekilmez hale gelirse, hastalığın geçmesine olanak bulunmadığı resmi sağlık kurulu raporuyla tespit edilmek koşuluyla bu eş boşanma davası açabilir.
Boşanma Hangi Dava Türüdür?
Türk Medeni Kanununda boşanma davaları; çekişmeli boşanma davası ve anlaşmalı boşanma davası olmak üzere 2 başlıkta incelenir. Eşler evlilik birliğini sonlandırırken bütün konularda ortak bir fikirde uzlaşmalarının sağlanması durumunda anlaşmalı boşanma davası süreci başlamaktadır.
Anlaşmalı Boşanma Davası Nedir?
İki taraf da her konuda boşanmayı kabul ederse anlaşmalı boşanma davası başlar. Anlaşmalı boşanma davasında çocuğun velayeti, nafakası, çeşitli mali konular ve tazminat gibi konuların sözleşmeye dâhil edilmesi ile dava dilekçesi aile mahkemesine sunulur. Her iki taraf da mahkemeye çıkarken TC kimliklerini yanlarında bulundurmak zorundadırlar. Her iki eş de boşanma sözleşmesinde belirtilen hususlarda anlaşmaya vardıklarını mahkemede beyan eder ve boşanmayı kabul ederlerse aile mahkemesi hâkiminin kararı ile boşanma talebi yerine getirilebilir. Eşlerin bu yöntemi seçebilmeleri için boşanmanın nafaka, tazminat, vesayet gibi tali sonuçları üzerinde anlaşmaları gerekir. Çekişmeli boşanma davasında tarafların mahkemeye çıkmaları ve sözleşmeyi sorunsuz bir şekilde imzalamaları gerekir.
Anlaşmalı Boşanma Sözleşmesinde Neler Yer Almalıdır?
- Boşanma sözleşmesinde iki tarafın maddi ve manevi tazminata ihtiyacı olup olmadığı, varsa tazminat miktarı belirtilmelidir.
- Karşı taraftan alınan mallar için bir alacak olup olmadığı belirtilmelidir.
- Tarafların birbirlerinden nafaka talep edip etmediğini ve talep ediyorsa nafaka miktarını belirtilmelidir.
- Çocuklar varsa, çocukların velayetinin kimde olacağı ve çocuklara ne kadar nafaka ödeneceği belirtilmelidir.
- Tarafların birbirinden ziynet eşyası veya ticari mal talebi olup olmadığı belirtilmelidir.
- Anlaşmalı boşanmada tanıkların görüşlerini dinlemeye gerek yoktur.
Çekişmeli Boşanma Davası Nedir?
Çekişmeli boşanma davaları, TMK madde 166/3 de düzenlenmiş anlaşmalı boşanma davaları dışında kalan, çeşitli sebeplerle açılan boşanma davalarını ifade eder. Çekişmeli boşanma davaları, özel sebeplere veya genel sebeplere dayanılarak açılabilir. Taraflar, delillerini ve tanıklarını diğer tarafın evlilik ilişkisinde kusurları olduğunu ispatlamak için çalışmaktadırlar.
İddiasını ispatlamak, iddiayı ortaya atan tarafın sorumluluğundadır. Dava sonunda hâkim, tarafların talebi üzerine davanın kabulüne veya reddine karar verir. Boşanma davasının ilk duruşması ön inceleme aşamasıdır. Bu aşamada hâkim, uyuşmazlığı tespit eder ve iki tarafı uzlaştırmaya yönlendirir. Taraflar herhangi bir uzlaşmaya varamazlarsa, hâkim her iki tarafa da kanıtlarını ve tanıklarını bildirmeleri için 2 hafta süre tanımaktadır.